Πλήκτρα και δάχτυλα. Μια σχέση που ξεκίνησε για να μείνει. Αναλογικά ή ψηφιακά, τα πληκτρολόγια δεν κρατάνε απασχολημένα απλά τα χέρια μας, αλλά με μία έννοια και εμάς συνολικά σχεδόν όλη τη μέρα.
Αλήθεια όμως, πώς ξεκίνησε αυτή η σχέση πάθους;
Πότε έγινε η πρώτη επαφή και πώς φτάσαμε στα πληκτρολόγια;
Και κάπου εκεί έρχεται το χέρι του Θεού μέσω του εκπροσώπου του, Δανού αιδεσιμότατου Rasmus Malling-Hansen, ο όποιος “χαρίζει” απλόχερα στο πόπολο την πρώτη γραφομηχανή για εμπορική χρήση.
Τη φανταζόσασταν πιο θελκτική, πιο “γραφομηχανή”;Ε λοιπόν όχι.
Και η φωτογραφία αποδεικνύει για ποιον λόγο δεν έπιασε το εκκλησιαστικό όργανο γραφής. Και κάπου εκεί για πρώτη φορά, κάνει την εμφάνισή της η συστοιχία πλήκτρων QWERTY στην γραφομηχανή της Remington. Αυτός ο ασυνάρτητος τρόπος που είναι τοποθετημένα μέχρι και σήμερα τα πλήκτρα -που αν κάποιος κάνει ότι τον αλλάζει, λογικά θα λιθοβοληθεί στο κέντρο της πλατείας, αφού πρώτα κατηγορηθεί για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Το πιο περίεργο όμως είναι ότι μέχρι να φτάσουμε στο “βολικό” σήμερα, οι εφευρέτες έκαναν τα πάντα για να εξοργίσουν την ανθρωπότητα, με παρανοϊκά user experience γραφής όπως οι γραφομηχανές τσέπης.
Ένας μηχανισμός που κάνει το combo πένα φτερό, μπουκάλι μελάνι και τρισάθλια περούκα κύρους να μοιάζουν παιδικό παιχνίδι, μιας και σε ανάγκαζε να γράφεις βασανιστικά γράμμα-γράμμα, γυρνώντας τον μύλο για να καταφέρεις να γράψεις με τον πιο κυριλέ τρόπο στον οικογενειακό καθρέφτη στο χολ “Έφυγα, θα φάω έξω. Φάτε εσείς”.
Σήμερα, πιθανότατα αποτελεί τον κρυφό διακοσμητικό πόθο κάθε χίπστερ και ρετρολάγνου ανά την υφήλιο και έχει συνδεθεί με μυστηριακούς συγγραφείς σε χιονισμένα τοπία. H πραγματική ιστορία όμως είναι κάπως σαν το “Misery”.
Μέχρι που μια μέρα -και ύστερα από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες που ταλαιπώρησαν τα δάχτυλά μας, τον εγκέφαλό μας και την ανάγκη μας για ψυχοφάρμακα…
Ο ήρωας…
Ο άνθρωπας με Α κεφαλαίο…Ο olivetti!
Αυτός ο κύριος λοιπόν, πήρε την ιδέα και την έκανε αντικείμενο. Χρηστικό, λειτουργικό, ταχύτερο, μα πάνω απ’ όλα σέξι. Απλά και λιτά, έκανε product design και έβαλε τις γραφομηχανές -εκτός από το κάθε σπίτι- και στα μουσεία σύγχρονης τέχνης. Υπενθύμισε σε όλους τι σημαίνει σχεδιασμός, δημιουργώντας τα παρακάτω αντικείμενα, με καμπύλες που κάνουν κάθε προϊόν να είναι σημείο αναφοράς ως προς τη θελκτικότητα και την τοποθέτησή του ως object of desire.
Αυτό που δεν άλλαξε μέχρι και σήμερα είναι η διάταξη των πλήκτρων. Και τα δάχτυλά μας μοιάζουν γεννημένα γι’ αυτό το μπέρδεμα χαρακτήρων, σαν πιανίστες που δεν χρειάζεται να κοιτάμε. Και τα πληκτρολόγια σήμερα μπορούν να δοκιμάσουν κάθε στιλ -απλά, ρετρό, άσπρα, μαύρα, ακόμα και να μοιάζουν προορισμένα για τα χέρια του Vin Diesel σε κάποιο Fast and the Furious. Αλλά όχι, το QWERTY εκεί, επίμονο και αγέρωχο.
Γιατί το QWERTY, δεν θα το πιάνεις στο στόμα σου το QWERTY.
Αλλά ίσως το πρόβλημα να μην είναι οι γραφομηχανές, αλλά το ότι η “επιτυχία” είναι η τυχαία “μη αποτυχία” σε ένα σύνολο “αποτυχιών”. Θα κατάφερνε π.χ. ο Mario Bellini να ανακαλύψει την δομή αυτή χωρίς τις προηγούμενες “αποτυχημένες” εκδοχές;
Σκεφτείτε το παράδειγμα των προσωπικών υπολογιστών και της αλλαγής που έφερε στο οπτικό κομμάτι η Αpple. Είναι οι εποχές, οι τεχνολογίες και ο ανθρώπινος νους που αναγνωρίζουν στο βάθος του χρόνου, μαθαίνουν, εξελίσσουν και εξελίσσονται.
Πολύ πίθηκος, λιγότερο πίθηκος, ακόμα πιο λίγο πίθηκος, άνθρωπος.
